Η Αγροικία του Τσώτον-Το αγαπημένο και πιο δημιουργικό σπίτι της κυρίας Ώστεν

 

 

 

Το φθινόπωρο έφθασε και η ανάγκη της ζεστής θαλπωρής του σπιτιού μας γίνεται σταδιακά ολοένα και πιο επιτακτική.  Συχνα τις κρύες και θλιμμένες μέρες του Οκτώβρη, καθώς απολαμβάνω μια κούπα Earl Grey, πολλές φορές ο  νους μου τρέχει στην αγροικία του Τσώτον που υπήρξε το αγαπημένο σπίτι της Τζέην Ώστεν για τα τελευταία οκτώ χρόνια της ζωής της. Την φαντάζομαι τις μουντές και βροχερές μέρες στο μικρό της πρωινό καθιστικό τυλιγμένη με το σάλι της,  να κάθεται μπροστά από το τραπεζάκι της, σκυμμένη πάνω στα μικρά της χαρτιά  (ώστε να κρύβονται εύκολα από τα αδιάκριτα βλέμματα των υπηρετών) και να γράφει ή να διορθώνει κάποιο από τα κλασσικά πλέον μυθιστορήματά της. Στις 26 Ιουλίου του 1809 η Τζέην Ώστεν έγραψε ένα γράμμα προς τον αδελφό της Φράνσις Ώστεν με τη μορφή ποιήματος. Στο τελευταίο μέρος αναφέρεται στο σπίτι :

 

As for ourselves we’re very well;
As unaffected prose will tell. –
Cassandra’s pen will paint our state,
The many comforts that await.
Our Chawton home, how much we find
Already in it, to our mind;
And how convinced, that when complete
It will all other Houses beat
That ever have been made or mended,
With rooms concise, or rooms distended.
You’ll find us very snug next year;

Perhaps with Charles & Fanny near
 For now it often does delight us
To fancy them just over-right-us.

 

Όσο δι΄ημάς είμεθα καλώς πολύ·

Καθώς ανεπιτήδευτα η πρόζα θα σου πει.-

Της Κασσάνδρας η γραφίδα θα ζωγραφίσει τη ζωή μας,

τις προσδοκόμενες ανέσεις μας θα πει.

Πως το σπιτάκι μας στο Τσώτον, το βρίσκουμε ήδη

στο μυαλό μας συνέχεια να τριγυρίζει·

Και πεπεισμένες είμεθα, πως όταν ολοκληρωθεί

κάθε άλλο σπίτι  θα ηττηθεί

που είχε  ποτέ φτιαχθεί ή επισκευασθεί,

με δώματα μικρά, με δώματα μεγάλα για να μας χωρεί.

Θα μας βρείς πολύ αναπαυτικά του χρόνου,

με την Φανή και τον Κάρολο για γειτόνους,

μα προς το παρόν συχνά μας ευχαριστεί

να φανταζόμαστε τα μελλούμενα σα να έχουν ήδη 'ρθει.

 

(Ελεύθερη μετάφραση Αλέξανδρος Κεφαλάς)



 

Η χαρά της, που μετά την απαίσια διαμονή της στο Μπαθ και το χαμό του αγαπημένου της πατέρα, μπορούσε επιτέλους να εγκατασταθεί και πάλι στην όμορφη αγγλική ύπαιθρο είναι κάτι περισσότερο από εμφανής...

 

Η Αγροικία του Τσώτον σήμερα στεγάζει το Jane Austen House Museum.

 

Η αγροικία του Τσώτον στην κομητεία του Χάμσηρ, γενναιόδωρη προσφορά του Έντουαρντ Ώστεν, του ευκατάστατου αδελφού της συγγραφέως που διέμενε στο αρχοντικό Chawton Manor House του ομώνυμου χωριού, ήταν ένα τυπικό μεσοαστικό σπίτι χωρίς ιδιαίτερες πολυτέλειες προορισμένο να στεγάσει την χήρα κυρία Ώστεν και τις δύο γεροντοκόρες θυγατέρες της, Τζέην & Κασσάνδρα.

 

Έντουαρντ Ώστεν.

 

Η έπαυλη του Τσώτον στο Χάμσηρ, κατοικία του Έντουαρντ Ώστεν.

 

Μπορεί η αγροικία του Τσώτον να μην είχε την αίγλη της γειτονικής έπαυλης του εύρωστου αδελφού της, παρόλα αυτά η ανεξαρτησία και  η ηρεμία που απολάμβανε η συγγραφέας στο σπίτι αυτό της χάρισαν τα πιο δημιουργικά της χρόνια, καθώς τα τρία τελευταία της αριστουργήματα γράφηκαν και τα υπόλοιπα τρία αναθεωρήθηκαν προς έκδοση κατά τα έτη που έζησε εκεί από το 1809 μέχρι το θάνατό της το 1817.

 

Το μικρό τραπεζάκι όπου η Τζέην Ώστεν έγραψε τα αριστουργήματά της.  

 

 Όταν πέθανε ο κύριος Ώστεν το 1806, οι τρεις γυναίκες βρέθηκαν στην κυριολεξία επί ξύλου κρεμάμενες. Καθώς οι συντάξεις χηρείας και τα κοινωνικά επιδόματα ήταν άγνωστα στον κόσμο της Αντιβασιλείας και η προοπτική κάποιου προσοδοφόρου επαγγέλματος ταπεινωτική για τις κυρίες της αστικής τάξης, η κυρία Ώστεν και οι δυο ανύπανδρες κόρες της ήταν οικονομικά απόλυτα εξαρτημένες από την καλή θέληση των αρρένων μελών του οίκου των Ώστεν για την επιβίωσή τους.

 

Ναύαρχος Τσαρλς Ώστεν

Σερ Φράνσις Ουίλιαμ Ώστεν

Χένρυ Ώστεν

Τζέιμς Ώστεν

  

Αρχικά οι τρεις γυναίκες μετακόμισαν από το Μπαθ στο Σάουθαμπτον όπου διέμειναν στο σπίτι του εκεί εγκατεστημένου και παντρεμένου αδελφού της Κάπτεν Φράνσις Ουίλιαμ Ώστεν. Λίγο αργότερα, με τα περιορισμένα οικονομικά τους μέσα, νοίκιασαν ένα μικρό σπίτι στο Castle Garden της ίδιας πόλης. Τα βάσανά τους, καθώς αντιμετωπίζονταν από τον οικογενειακό περίγυρο ως "φτωχοί" συγγενείς πήραν τέλος με την προσφορά του  πλούσιου Έντουαρντ Ώστεν!



 

Το πιάνο φόρτε στο Μουσείο του Τσώτον.

 

Η Τζέην Ώστεν εγκαταστάθηκε στην αγροικία του Τσώτον στις 7 Ιουλίου του 1809 μαζί με την αδελφή της, τη μητέρα τους και μια οικογενειακή τους φίλη, την κυρία Μάρθα Λούντ. Ο  Έντουαρντ Ώστεν τους είχε προτείνει κι ένα άλλο σπίτι κοντά στο άλλο κτήμα του στο Κεντ αλλά εν τέλει η οικογένεια βρήκε καταλληλότερη για τις ανάγκες της την άνετη αγροικία στο ήσυχο χωριό του Τσώτον.



 

 Η μικρή τραπεζαρία της αγροικίας του Τσώτον.

 

Σε αυτό το σπίτι, που τόσο αγάπησε, σχεδόν όσο και το πατρικό της στο Στήβεντον, ή Τζέην Ώστεν βρήκε ξανά τη χαρά της ζωής που χάρισε τη δημιουργική πνοή στο λογοτεχνικό της έργο. Η γλυκιά ρουτίνα της καθημερινότητας και η απαλλαγή από τις έννοιες του νοικοκυριού που είχε επωμιστεί η αδελφή της Κασσάνδρα, της επέτρεψαν να αφιερωθεί ολοκληρωτικά στην συγγραφή. 

 

Το εσωτερικό της αγροικίας κατά την εποχή που έζησε σε αυτό η κυρία Ώστεν ήταν όμορφο και άνετο χωρίς όμως ακριβές υπερβολές. Οι τοίχοι του ήταν επενδυμένοι με φτηνές αλλά καλαίσθητες ταπετσαρίες, τα έπιπλα του ένα μείγμα του δέκατου όγδου αιώνα (όπως η παλιομοδίτικη μπαρόκ πολυθρόνα με τα βοστρυχοειδή μπράτσα & την ψηλή ράχη) και των αρχών του δέκατου ένατου (Sheraton καθίσματα, τραπεζάκια εργασίας, ανάκλιντρο, ορθογώνιο πιάνο κοκ) φανερώνουν την κομψή & άνετη ατμόσφαιρα που οι τρεις γυναίκες δημιούργησαν για την καθημερινότητά τους.

 

Τα περισσότερα κομμάτια της επίπλωσης που διασώζονται σήμερα στην αγροικία είναι τα αυθεντικά που της ανήκαν και χρησιμοποιούσε η Τζέην Ώστεν (όπως το μεγάλο κρεβάτι με "ουρανό" που μοιραζόταν με την αδελφή της). Εδώ και εξήντα χρόνια η αγροικία του Τσώτον στεγάζει το Μουσείο της Jane Austen και αποτελεί προσκυνηματικό προορισμό για όλους τους φανατικούς οπαδούς της ανά τον κόσμο. Πολλοί λάτρεις του μεταφυσικού αλλά και μέλη του προσωπικού του μουσείου λένε πως μπορείς και σήμερα να αισθανθείς την "παρουσία" της συγγραφέως τόσο στο εσωτερικό του σπιτιού όσο και στον κήπο του...

 

 

  

 Σκηνές από το εσωτερικό του μουσείου σήμερα.

 

Ως λάτρης της Τζέην Ώστεν & των μινιατούρων δε μπορούσα να μην της αφιερώσω ένα μικρό δωμάτιο (roombox) εμπνευσμένο από την αγροικία του Τσώτον. To project αναρτήθηκε στο διαδικτυακό περιοδικό του World of Jane Austen (http://www.janeausten.co.uk/create-jane-austens-room-box-dollhouse-style/).

 

 

(βλ. http://mygreekminiatures1.blogspot.gr/).

 

 Ó Αλέξανδρος Κεφαλάς  2013